فتوتراپی چیست و چه مراقبت‌ هایی دارد؟

فتوتراپی یک روش درمانی است که با استفاده از نور و تابش‌های الکترومغناطیسی، بهبود و درمان برخی از مشکلات مرتبط با بدن انسان را هدف می‌گیرد.
در این روش، نور به عنوان یک عامل درمانی استفاده می‌شود و به بازسازی و تقویت سلول‌ها و بافت‌های بدن کمک می‌کند.
فتوتراپی درمانی کاربردهای گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف پزشکی دارد، از جمله

۱- درمان زخم‌ها و آسیب‌های پوستی

فتوتراپی درمانی می‌تواند در تسریع فرایند بهبودی زخم‌ها و لاکتاسیون پوستی (ترمیم پس از جراحی) موثر باشد.
نور مورد استفاده معمولاً به صورت لیزر یا LED به بخش مورد نیاز بدن تابانده می‌شود.

۲- کاهش التهاب و درد

فتوتراپی می‌تواند به کاهش التهاب‌ها و دردهای مرتبط با برخی اختلالات مزمن مانند آرتروز، التهاب عضلات و مفاصل، و شرایط عصبی کمک کند.
این روش معمولاً به عنوان یک درمان مکمل استفاده می‌شود.

۳-  تسریع بهبودی و بازسازی

بعد از جراحی فتوتراپی می‌تواند در تسریع فرایند بهبودی بعد از جراحی‌های مختلف مانند جراحی زانو، شانه، پشت و زانویی، و جراحی ترمیمی مؤثر باشد.

۴- درمان اختلالات پوستی

برخی از اختلالات پوستی مانند آکنه، روزئاسه، پسوریازیس و اگزما ممکن است به نور حساس باشند.
فتوتراپی با استفاده از نور قابل تحمل و قدرت مناسب می‌تواند به تسکین و کاهش این اختلالات کمک کند.
مراقبت‌هایی که در فتوتراپی لازم است رعایت شوند عبارتند از:

۱- محافظت از چشمان

نور قدرتمند ممکن است برای چشمان مضر باشد، بنابراین حتماً باید از استفاده از عینک محافظ چشم استفاده شود تا از تماس مستقیم با نور جلوگیری شود.

۲- رعایت دقیق زمان و فاصله

دستورات استفاده از دوره‌های معین نور و زمان معین باید رعایت شود.
استفاده از نور بیش از حد ممکن است مضر باشد.

۳- انتخاب و استفاده از تجهیزات مناسب

تجهیزاتی که در فتوتراپی استفاده می‌شود باید مطابق با استانداردهای ایمنی بوده و از منابع معتبر تهیه شده باشند.
قبل استفاده از فتوتراپی، بهتر است با یک پزشک یا متخصص مشورت کنید تا نسبت به نیازها و شرایط شما توصیه‌های مناسب را دریافت کنید.

زردی چیست؟

زردی  یک علامت بالینی است که به تغییر رنگ پوست، مخاط و ادرار به رنگ زرد مشخص می‌شود.
این مشکل معمولاً ناشی از اختلال در سیستم صفراوی بدن است که می‌تواند ناشی از مشکلات در کبد، مجرای صفراوی یا انحلال عادی بیلی روبین (یک ماده زرد رنگ تولید شده از تجزیه هموگلوبین در خون) باشد.
علت زردی می‌تواند متنوع باشد و شامل موارد زیر می‌شود

۱- زردی همولیتیک

در این نوع زردی، تولید بیش از حد بیلی روبین ناشی از تجزیه هموگلوبین در خون افزایش می‌یابد.
ممکن است به دلیل انتقال غیرطبیعی خون (مانند رابطه خونی بین یک مادر و جنین)، فرم‌های وراثتی اختلالات هموگلوبین (مانند بتا تالاسمی) یا عوامل دیگری که باعث تجزیه هموگلوبین بیش از حد شوند (مانند برخی اختلالات سنگین کبدی) رخ دهد.

۲- زردی کبدی

در این نوع زردی، علت مشکل مرتبط با کبد است.
ممکن است کبد به درستی بیلی روبین را از خون حذف نکند یا تولید زیادی از آن را تجزیه نکند.
برخی از علل زردی کبدی شامل عفونت‌های ویروسی کبد (مانند هپاتیت)، سیروز کبدی، سندرم گیلبرت (یک اختلال وراثتی کم‌خطر که باعث افزایش غیرمعمول بیلیروبین در خون می‌شود) و تومورهای کبدی می‌شود.

۳- زردی مکانیکال

در این نوع زردی، انسداد یا تنگی در مجرای صفراوی (که بیلی روبین را از کبد به روده‌ها انتقال می‌دهد) وجود دارد، که باعث انباشت بیلی روبین در خون و در نتیجه زردی می‌شود.
علل ممکن شامل سنگ کیسه صفراوی، سنگ مجرای صفراوی مشترک، تورم یا التهاب درونی کبد و تومورهایی که مجرای صفراوی را فشار می‌دهند، می‌شوند.
برای درمان زردی نوزاد می توان از دستگاه فتوتراپی در منزل استفاده کرد، که نحوه کار آن ساده می باشد و در این زمینه می توانید از متخصصین این امر کمک بگیرید، اما برای استفاده از این دستگاه ها به شرح زیر عمل کنید، دستگاه مورد نظر را بر روی سطح صاف و هموار قرار دهید و پایه های آن را باز کنید، سپس کابل دستگاه را به آن وصل کرده و دستگاه را روشن کنید، نوزاد باید به صورت برهنه در زیر دستگاه قرار گیرد و تنها از پوشک برای او استفاده شود، به منظور محافظت از چشمان نوزاد نیز باید از چشم بند استفاده شود.
قرار گیری نوزاد باید بطور کامل صورت گیرد و به مدت دو ساعت نوزاد را در زیر دستگاه قرار دهید و بعد از یک ساعت مجددا دستگاه روشن کرده و مراحل قبل را تکرار کنید.
مهم است که در صورت تجربه زردی، به پزشک خود مراجعه کنید تا علت آن تشخیص داده شود و درمان مناسب صورت گیرد.

مراقبت های پرستاری در فتوتراپی

مراقبت‌های پرستاری در فتوتراپی عبارتند از:

۱- ارزیابی قبل از شروع درمان

پرستار باید ابتدا تاریخچه بیماری و تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی کرده و مطمئن شود که فتوتراپی مناسب برای بیمار است. همچنین، هر نوع حساسیت یا واکنش ناخواسته به نور را باید در نظر گرفت.

۲- راهنمایی بیمار

پرستار باید به بیمار توضیح دهد که چگونه فتوتراپی صورت می‌گیرد، چه نوع تجهیزاتی استفاده می‌شود و چگونه آن‌ها کار می‌کنند.
همچنین، باید به بیمار توصیه کند که به همه دستورات پزشک و پرستار پایبند باشد.

۳- مراقبت از چشمان

برخی از تجهیزات فتوتراپی ممکن است نور قوی تولید کنند که برای چشمان مضر باشد. پرستار باید در استفاده از عینک محافظ چشم برای بیماران و خودش در هنگام انجام فتوتراپی اطمینان حاصل کند.

۴- تنظیم پارامترها

پرستار باید تجهیزات فتوتراپی را به درستی تنظیم کند، شامل تنظیم قدرت نور، زمان تابش و مسافت مناسب از بدن بیمار، این تنظیمات باید بر اساس دستورات پزشک باشند.

۵- نظافت و ضدعفونی تجهیزات

پرستار باید تجهیزات فتوتراپی را قبل و بعد از استفاده به طور منظم ضدعفونی کند.
همچنین، باید  تمیز بودن و بهداشت شخصی خودش را رعایت کند.

۶- نظارت و پیگیری

پرستار باید بیمار را در طول فتوتراپی نظارت کند و علائم و عوارض ناخواسته را مشاهده کند.
در صورت وجود هرگونه مشکل یا تغییرات غیرمعمول، باید به پزشک اطلاع داده شود.

۷- اطمینان از راحتی بیمار

پرستار باید مطمئن شود که بیمار در طول فتوتراپی راحت است و هرگونه ناراحتی یا درد را گزارش کند.

۸- آموزش به بیمار

پرستار باید به بیمار آموزش دهد که چگونه خودش را در خانه پس از فتوتراپی مراقبت کند، از جمله مراقبت از زخم‌ها (در صورت وجود) و استفاده از تجهیزات به درستی.
در نهایت، همکاری و هماهنگی با پزشک برای ارائه مراقبت‌های پرستاری مناسب و موثر در فتوتراپی بسیار مهم است.

آموزش به والدین حین فتو تراپی در منزل

آموزش به والدین در هنگام انجام فتوتراپی در منزل می‌تواند به آنها کمک کند تا به درستی اقدامات مراقبتی لازم را انجام دهند.
در ادامه، چند نکته مهم برای آموزش به والدین حین فتوتراپی در منزل آورده شده است.

۱- آشنایی با تجهیزات

والدین باید با تجهیزات فتوتراپی آشنا شوند. شامل نوع دستگاه، نوردهی، زمان تابش و مسافت مناسب از بدن بیمار، آنها باید روش استفاده از تجهیزات را به درستی یاد بگیرند.

۲- رعایت دستورات پزشک

والدین باید دستورات پزشک را به دقت دنبال کنند.
این شامل تعیین زمان و فرکانس فتوتراپی، نحوه تنظیم تجهیزات و هرگونه دستورات خاص دیگر است.

۳- رعایت ایمنی

والدین باید مراقبت کنند که تجهیزات فتوتراپی به درستی عمل کنند و مواردی مانند عینک محافظ چشم را استفاده کنند.
همچنین، باید از قدرت نور و زمان تماس بیش از حد با پوست بیمار پرهیز کنند.

۴- مراقبت از پوست

والدین باید پوست بیمار را قبل از فتوتراپی تمیز و خشک کنند.
همچنین، پس از فتوتراپی باید پوست را با دقت بررسی کنند و هرگونه تغییرات ناخواسته را گزارش دهند.

۵-  مراقبت از زخم‌ها (در صورت وجود)

اگر بیمار زخمی دارد، والدین باید مراقبت‌های لازم را انجام دهند، از جمله تمیز کردن زخم، استفاده از مواد ضدعفونی کننده و تغییر بانداژ به موقع.

۶- گزارش دادن از تغییرات

والدین باید هرگونه تغییرات ناخواسته در وضعیت بیمار را به پزشک گزارش دهند، از جمله هرگونه علامت‌های التهاب، التهاب پوست یا عوارض ناخواسته.

۷- پشتیبانی روانی

فتوتراپی ممکن است برای بیماران والدین آنها تنش‌زا باشد.
والدین باید برای بیماران خود آرامش و پشتیبانی روانی فراهم کنند و به آنها اطمینان دهند.

۸-  اطلاعات تماس

والدین باید شماره تماس پزشک یا تیم درمانی را در دسترس داشته باشند تا در صورت بروز هرگونه اورژانس یا نیاز به مشاوره بتوانند با آنها تماس بگیرند.
مهم است که والدین به طور دقیق از پزشک یا تیم درمانی خود آموزش ببینند و هرگونه سوال یا ابهام را پرسش کنند.