درمان زردی نوزاد

امروزه زردی در نوزادان بسیار رایج و شایع شده است. زیرا نوزادان در بدو تولد اکسیژن کافی را از هوا دریافت می کنند. از این رو نیازی به گلبول قرمز اضافی ندارند. زمانیکه گلبول های قرمز خون تخریب می شوند ماده ای به نام بیلی روبین را تولید می کنند. این ماده از طریق ادارار و یا مدفوع دفع می شود. عدم دفع این ماده و افزایش میزان آن در خون نوزادن منجر به بروز زردی می شود. لازم به ذکر است که زردی در نوزادان نارس بیشتر اتفاق می افتد. زردی ابتدا به چشم ها سرایت می کند. سپس به سینه ها و دست ها و پاهای نوزاد سرایت می کند. والدین گرامی باید توجه کنند که در صورت زردی نوزاد حتما به پزشک مراجعه کنند حتی اگر حال عمومی نوزاد خوب باشد. زیرا تاخیر در درمان زردی و یا عدم درمان آن منجر به بروز آسیب های جدی از جمله عقب ماندگی ذهنی و یا حتی مرگ نوزاد می شود. .
تشخیص زردی نوزادان

اولین علامت زردی نوزادان زرد شدن سفیدی چشم آن ها و سپس زرد شدن بدن می باشد. برای مثال اگر تنها سر و صورت نوزاد زرد شوند و سینه و شکم و اندام‌ها زرد نباشد یعنی درجه زردی نوزاد بالا نیست اگر این زرد شدن پوست به سمت پاها بیاید به این معناست که در بسیاری از موارد ارزیابی چشمی کافی نبوده و پزشکان با دادن آزمایش خون مقدار و نوع این بیماری را تشخیص می دهند.
انواع زردی در نوزادان

زردی در نوزادان را می توان به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم بندی نمود. آنچه اغلب در نوزادان اتفاق می‌افتد زردی غیرمستقیم است که به مغز نوزاد آسیب می رساند. زردی مستقیم چندان مشکل‌ساز نیست. البته اگر نوزاد مشکل کبدی داشته باشد باید سریعا به پزشک مراجعه نمود. علاوه بر زرد شدن پوست باید به مواردی نظیر بی‌حالی یا شیر خوب نخوردن یا بالا و پایین بودن درجه حرارت بدن نیز دقت نمود. در صورتیکه نوزاد شما دارای چنین مشکلاتی باشند باید بدون تلف کردن وقت به پزشک مراجعه نمود. اما باید دید که چه نوزادانی بیشتر در معرض این بیماری هستند. -اگر گروه خونی مادر O باشد و لی گروه خونی نوزاد A و یا B باشد -در صورتیکه RHمادر منفی و برای نوزاد مثبت باشد. به خصوص در زمانی که آمپول درگام حین حاملگی و بعد از درمان را دریافت نکرده باشد. در زایمان های دوم به بعد نیز این موضوع بیشتر شایع است.

– اگر فزرند قبلی سابقه زردی داشته باشد. – در صورتیکه نوزاد در روزهای اول زندگی مقدار کافی از شیر مادر دریافت نکرده باشد – نوزادان نارس (سن حاملگی کمتر از ۳۷ هفته) – نوزادان با وزن تولد کمتر از ۲۵۰۰ گرم -اگر مادر مبتلا به دیابت باشد. – نوزاد مبتلا به فاوویسم
درمان زردی نوزاد

درمان زردی تقریبا آسان و ساده است و در مدت کوتاهی انجام می شود. یکی از راه های درمان استفاده از لامپهای مخصوص با طیف نوری خاص و با ارتفاع مشخص از نوزاد و در مدت زمان مناسب می باشد. استفاده از لامپ مهتابی موجود در منازل برای این کار توصیه نمی شود. زیرا این طول موج آن برای درمان مناسب نمی باشد. به علاوه استفاده از لامپ های مهتابی معمولی خطراتی را نیز به دنبال دارند. توجه نمایید که هنگامی که نوزاد زیر لامپ مخصوص زردی نوزاد گذاشته می شود باید لخت بوده و فقط چشمها و قسمت تناسلی پوشیده باشد (چشم بند و پوشک داشته باشد).
استفاده صحیح از فتوتراپی

مهمترین نکته در هنگام استفاده از لامپ تنظیم فاصله مناسب می باشد. معمولا باید فاصله نوزاد تا لامپ باید 20 تا 40 سانتی متر باشد. به علاوه مادر نیز باید هر 2-3 ساعت یکبار نوزاد را از زیر لامپ خارج کند و به او شیر دهد. سطح بیلی روبین خون را نیز هر 4-12 ساعت یکبار چک کنید. زمان مناسب ربرای چک کردن آن به شدت زردی نوزاد بستگی دارد. در اکثر موارد زمانیکه عدد بیلی روبین به کمتر از ۱۲ برسد می توانید فتوتراپی (نور درمانی) را متوقف نمایید. گاهی بیلی روبین به حدی بالاست که برای نوزاد بسیار خطرناک بوده و می بایست سریعاً پایین آورده شود. در چنین مواردی معمولا از روش تعویض خون استفاده می شود. والدین گرامی باید توجه داشته باشند که تمامی روشهای درمانی باید با تایید پزشک انجام شوند. آزمایشات متداول برای تعیین زردی نوزاد – آزمایش تعیین گروه خون و Rh مادر و نوزاد – تست بیلی روبین (مستقیم و غیرمستقیم) CBC, Retic- – آنزیم G۶ PD – كومبس مستقیم (احتمال ناسازگاریABO ، تكرار در صورت منفی بودن نوبت اول)
عوارض عدم درمان به موقع زردی نوزاد

اگر درمان نوزادان را به موقع انجام ندهید آسیب های جبران ناپذیری به آن ها وارد می شود. برای مثال: • انواع مشکلات مغزی • فلج مغزی • آسیبهای عصبی و بسیاری مشکلات دیگر برای کودک بوجود می آید. باورهای غلط در مورد زردی نوزاد رنگ زرد شیر مادر بخصوص در روزهای اول به هیچ عنوان باعث زردی نوزاد نمی شود. برعکس شیر دهی مکرر در چند روز اول تولد سبب کاهش زردی نیز می شود. لذا شیر مادر در روزهای اول تولد نباید قطع شود. تنها در صورتیکه این بیماری تا 2 هفته طول بکید و میزان بیلی روبین به مقدار آن برای تعویض خون نزدیکشود می توانید به صلاحدید پزشک شیردهی را برای 24 تا 48 ساعت قطع کنید. در این هنگام بهتر است از شیر خشک استفاده نمایید. برخی از پزشکان به اشتباه به مادران توصیه می کنند که آب قند و یا سرم قند به نوزاد داده شود. این کار باعث تشدید بیماری می شود و از آن خودداری نمایید. دادن هر چیز غیر از شیر مادر به نوزاد هیچ کمکی به رفع زردی نکرده و حتی می‌تواند مضر باشد. آیا می توان زردی نوزاد را در خانه درمان نمود؟ اگر مقدار بیلی روبین خیلی بالا نباشد و نوزاد چند روزه سالم باشد والدین می‌توانند درمان را در خانه زیر دستگاه فتوتراپی انجام دهند. لازم به ذکر است که نمی توان از هر نوع لامپی استفاده نمود. دستگاه فتوتراپی لامپ مخصوص و ویژگی‌های مخصوصی دارد که باید آن را از مکان‌های معتبر و مطمئن تهیه نمایید. این دستگاه‌ها باید استاندارد بوده و لامپ‌های آن به موقع تعویض شود. کارکرد بیش از ۲ هزار ساعت این لامپ‌ها در کاهش زردی نوزاد نقشی نخواهد داشت.در صورتیکه لامپ دستگاه شکسته باشدبایدآن را تعویض نمود که آسیبی به نوزاد وارد نشود. در این شرایط به توصیه پزشک آزمایش خون نوزاد در فواصل مختلف تکرار می‌شود. اگر حال نوزاد مناسب نباشد یا این مقدار بیلی روبین بالا باشد بهتر است درمان در بیمارستان انجام پذیرد.